Rozpoznawanie rodzajów trądziku: przewodnik po różnych formach i ich specyficznych przyczynach

Zdjęcie młodej kobiety przybliżeniem na zmiany trądzikowe na twarzy

Trądzik to częsta dolegliwość, która wpływa zarówno na kondycję skóry twarzy, szyi, dekoltu, jak i niekiedy pleców. Może dotyczyć osób w wieku dojrzewania, ale też dorosłych. Leczenie trądziku ściśle uzależnione jest od rodzaju tej przypadłości, a także codziennych nawyków pielęgnacyjnych i zastosowanych kosmetyków z dobranymi składnikami aktywnymi. Sprawdź, jak poradzić sobie z trądzikiem i co warto wiedzieć na ten temat.

Czym jest trądzik?

Trądzik jest chorobą skóry spowodowaną nadmiernym wydzielaniem sebum. Główną przyczyną są zmiany hormonalne, choć nieprawidłowości te mogą być również skutkiem zbyt agresywnej pielęgnacji skóry. Zatkane kanaliki odprowadzające z gruczołów łój na powierzchnię naskórka zamieniają się w zaskórniki o charakterze niezapalnym.

Stwarzają doskonałe warunki dla rozwoju bakterii i drobnoustrojów. W miejscach tych zalega również zrogowaciały, martwy naskórek. Sprzyja to pojawieniu się stanu zapalnego. W głównej mierze odpowiadają za to bakterie Cutibacterium acnes (80% trądziku u osób w wieku 11–30 lat).

Poza nieprawidłowościami hormonalnymi i nieodpowiednią pielęgnacją skóry na rozwój trądziku wpływa również zła dieta, chroniczne zmęczenie, przewlekły stres oraz zanieczyszczenie środowiska.

Rodzaje trądziku

Właściwe określenie i zdiagnozowanie rodzaju trądziku jest podstawą podjęcia odpowiedniego leczenia i właściwej pielęgnacji. Wśród głównych rodzajów tej przypadłości można wyróżnić trądzik pospolity, ropowiczy, skupiony, bliznowaty, różowaty, niemowlęcy i zawodowy.

Trądzik pospolity (zwyczajny) – najczęstsza postać trądziku

Trądzik pospolity to przypadłość występująca najczęściej w okresie dojrzewania. Odpowiadają za nie hormony – androgeny. Choć przy prawidłowej pielęgnacji zazwyczaj ustępuje samoistnie, mogą po nim pozostać blizny.

Można wyróżnić różne typy trądziku pospolitego:

  • trądzik zaskórnikowy – forma łagodna bez stanów zapalnych, dość łatwa do wyleczenia,
  • trądzik grudkowo-krostkowy – prosty do rozpoznania, zmiany występują pod postacią krostek i grudek,
  • trądzik guzkowo-cystowy – występują cysty z wydzieliną ropną,
  • trądzik piorunujący – postać trudna do wyleczenia, której towarzyszą również inne objawy.

Trądzik ropowiczy – zmiany skórne o ciężkim przebiegu

Trądzik ropowiczy występuje rzadziej niż pospolity, jednak objawy są bardziej dokuczliwe. To czerwone i ropne zmiany skórne występujące na twarzy, a także na ramionach czy klatce piersiowej. Trądzik ropowiczy to przypadłość bolesna, która najczęściej pozostawia blizny i wymaga specjalistycznego leczenia dermatologicznego.

Trądzik skupiony – przypadłość charakterystyczna dla mężczyzn

Trądzik skupiony występuje na mniej rozległych obszarach niż poprzednie rodzaje i zazwyczaj dotyka mężczyzn. Krosty o charakterze ropnym pojawiają się na twarzy, ale też na plecach i na pośladkach. Niekiedy zmiany skórne zlewają się ze sobą i tworzą rozległe blizny. Często, aby pozbyć się tej przypadłości, niezbędne jest wdrożenie leczenia specjalistycznego.

Trądzik bliznowaty – zmiany skórne w postaci blizn

Zmiany trądzikowe niemal zawsze przekształcają się w bliznowce, które różnią się strukturą i kolorem od innych obszarów skórnych. Najczęściej spowodowane są intensywnym podrażnieniem skóry, ale też uszkodzeniem podczas golenia czy strzyżenia. Zmiany tego typu występują na głowie i szyi.

Trądzik różowaty – przypadłość związana z układem krwionośnym

Trądzik krwionośny występuje u osób borykających się z upośledzeniem funkcjonowania naczyń krwionośnych w obrębie twarzy. Początkowo pojawiają się niewielkie zaczerwienienia, następnie także wypryski i inne zmiany skórne.

Jest to głównie przypadłość kobiet  między 30. a 40. rokiem życia. Nie pojawiają się charakterystyczne zaskórniki. To schorzenie przewlekłe i trudne do wyleczenia.

Infografika Oh My Face o rodzajach trądziku

Trądzik niemowlęcy – przypadłość występująca u nowo narodzonych dzieci

Trądzik niemowlęcy określany jest również jako noworodkowy i stanowi szczególną odmianę trądziku pospolitego. Najczęściej jest to schorzenie wywołane rozregulowaną gospodarką hormonalną w pierwszych dniach po narodzinach w związku z hormonami przekazanymi podczas ciąży przez matkę. Może się pojawić w czasie karmienia piersią. Objawy najczęściej ustępują samoistnie.

Trądzik zawodowy – zmora naszych czasów

Trądzik zawodowy to jedne z najczęściej występujących zmian skórnych, wiąże się z czynnikami zewnętrznymi i warunkami środowiskowymi, w których przebywamy codziennie. Wypryski i niedoskonałości na skórze powstają na skutek smogu, spalin samochodowych czy chemii obecnej w miejscu pracy.

Jak pielęgnować cerę z trądzikiem?

Każdy rodzaj trądziku warto skonsultować ze specjalistą dermatologiem lub endokrynologiem. Jednocześnie w skutecznej walce ze zmianami skórnymi podstawą jest odpowiednia pielęgnacja skóry, która powinna opierać się przede wszystkim na:

  • dokładnym oczyszczaniu cery z zanieczyszczeń, makijażu i sebum,
  • tonizowaniu i przywracaniu cerze fizjologicznego pH,
  • nawilżaniu i dostarczaniu cennych składników aktywnych.

Aby móc codziennie realizować te trzy etapy, warto kierować się zasadami skin streaming, skin cycling oraz skin flooding.

  • Skin streaming to ograniczenie stosowanych produktów kosmetycznych do niezbędnego minimum. Jednocześnie jest to wybór wyłącznie kosmetyków najwyższej jakości, zawierających substancje o potwierdzonym działaniu i przebadane dermatologicznie. Takie produkty skutecznie wspomagają pozbywanie się zmian trądzikowych. Preparaty tej klasy oferują marki: CeraVe (sprawdź produkty), La Roche Posay i Vichy.
  • Skin cycling to rutyna pielęgnacyjna dostarczająca cerze niezbędnych składników. Zasada polega na stosowaniu czterodniowego cyklu. Każdego dnia należy stosować produkty o nieco innym działaniu. Pierwszego dnia – złuszczanie, drugiego – retinoidy, a trzeciego i czwartego dogłębne nawilżanie i regenerację. Piątego dnia cykl rozpoczyna się od nowa.
  • Skin flooding to nakładanie poszczególnych kosmetyków tak, aby „zalać” skórę korzystnymi związkami. Kolejne produkty stosuje się zanim poprzednie się wchłoną.

Przykładowa pielęgnacja cery trądzikowej. Co zastosować?

Aby zadbać o cerę z trądzikiem kompleksowo, do dokładnego oczyszczenia jej warto wybrać żel głęboko oczyszczający Normaderm Phytosolution od Vichy o fizjologicznym pH, zawierający ekstrakt probiotyczny, cynk, miedź i inne składniki pochodzenia naturalnego. Jako uzupełnienie pielęgnacji odpowiednim produktem będzie tonik oczyszczający do codziennej pielęgnacji Normaderm od Vichy, który zmatowi cerę, zwęzi pory i idealnie przygotuje ją na przyjęcie odpowiedniego kremu.

W kompleksowej pielęgnacji warto stosować produkty z tej samej linii. Pozwala to zmaksymalizować efekt i jeszcze lepiej odpowiedzieć na potrzeby skóry. Doskonałym kremem, który wspomoże redukcję zmian trądzikowych, a jednocześnie przyniesie ulgę podrażnionej cerze, ukoi skórę i posłuży odbudowie bariery hydrolipidowej jest Vichy Normaderm Phytosolution – krem korygujący niedoskonałości do skóry trądzikowej. Jest hipoalergiczny i nie tylko zmniejszy wypryski, ale też odbuduje barierę hydrolipidową skóry.

Zrozumienie, jakie czynniki przyczyniają się do różnych form trądziku, pozwala na lepsze dostosowanie terapii. Dla każdego typu trądziku mogą być potrzebne inne metody leczenia, począwszy od leków miejscowych, poprzez antybiotyki, aż po bardziej zaawansowane opcje jak terapia hormonalna czy leczenie laserowe. Ważne jest, by podejście do leczenia trądziku było zindywidualizowane i skoordynowane przez doświadczonego dermatologa.

Źródła:

  • Brzózka P., Rodzaje trądziku. Odmiany trądziku u dorosłych i młodzieży, Dimedic 17.10.2019, online: https://dimedic.eu/pl/wiedza/rodzaje-tradziku-u-doroslych-i-mlodzienczego-roznice (dostęp: 4.04.2024).
  • Rodzaje trądziku – sprawdź, jaki masz trądzik, LA Roche Posay; online: https://www.laroche-posay.pl/article/rodzaje-tradziku-sprawdz-jaki-masz-tradzik (dostęp: 4.04.2024).
  • Surgiel-Gemza A., Gemza K., Trądzik różowaty – metody terapii oraz ocena skuteczności zastosowania kwasu azelainowego i laktobionowego, „Kosmetologia Estetyczna 2018, nr 7, s. 543–550.
  • Szepietowski J. i inni, Trądzik zwyczajny: patogeneza i leczenie. Konsensus Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego, „Dermatology Review/Przeglad Dermatologiczny” 2012, nr 99(6).
  • Wilusz-Ludwiczak K.H. i in., Trądzik chorobą zapalną, a nie bakteryjną, „Forum Dermatologicum” 2019, nr 5(3).
Spis treści

Inne porady

Pielęgnacja twarzy
Trądzik różowaty to choroba skóry, która występuje pod kilkoma postaciami. Skąd się bierze, jak go wyleczyć i jak pielęgnować cerę z tym schorzeniem?
Pielęgnacja twarzy
Trądzik hormonalny to częste schorzenie osób dorosłych. Skuteczne leczenie polega na zastosowaniu odpowiednich preparatów leczniczych oraz pielęgnacji. Co wybrać?
Pielęgnacja twarzy
Aby zwalczyć trądzik, niezbędne jest dobranie kosmetyków do skóry z niedoskonałościami. Na czym powinna polegać prawidłowa pielęgnacja skóry trądzikowej?
Pielęgnacja twarzy
Przebarwienia po trądziku powstają często nawet po prawidłowym leczeniu. Co zrobić, kiedy pojawią się nieestetyczne zmiany pigmentacyjne? Jak je leczyć i jakie kosmetyki stosować?