Czym jest kwas fitowy?
Kwas fitowy określany jest też jako IP6, heksafosforan inozytolu oraz kwas fitynowy. W trakcie badań nad tym związkiem odkryto, że wykazuje zbawienne właściwości dla skóry, chociaż wcześniej w dietetyce uznawany był za składnik nieposiadający wartości odżywczych. Kwas fitowy zawarty jest w roślinach strączkowych, nasionach oraz ziarnach. Odgrywa istotną rolę w magazynowaniu przez rośliny fosforu, dlatego odpowiada za ich prawidłowy rozwój, w tym wzrost.
Obecnie kwas fitowy w kosmetyce stosowany jest zarówno do produkcji preparatów kosmetycznych, kosmetyków dostępnych w drogeriach, jak i środków używanych do profesjonalnych zabiegów kosmetycznych. Kwas fitynowy w różnym stężeniu można znaleźć w rozmaitych kosmetykach. To zarówno toniki, żele do mycia twarzy, kremy do twarzy, jak i skoncentrowane sera, balsamy do ciała i produkty do pielęgnacji włosów, w tym: szampony, odżywki i peelingi do skóry głowy.
Jakie właściwości ma kwas fitowy?
Kwas fitowy stosowany zewnętrznie bardzo korzystnie oddziałuje na kondycję skóry. Poprawia stabilność formuły i wpływa na polepszenie rezultatów działania danego kosmetyku. Kwas fitynowy przyczynia się także do lepszego wchłaniania składników aktywnych zawartych w danym produkcie.
Kwas fitowy polecany jest na naczynka (tzw. pajączki) i przebarwienia. Znany jest z intensywnych właściwości rozjaśniających, dlatego doskonale sprawdzi się u osób chcących wyrównać koloryt skóry. Jest dodawany do produktów kosmetycznych także w celu neutralizowania wolnych rodników.
W kosmetyce sprawdza się też jako substancja nawilżająca i wspomagająca walkę z nadmiernym przetłuszczaniem się skóry. Wykazuje delikatne działanie złuszczające. Szereg tak różnych właściwości powoduje, że wiele osób może z powodzeniem korzystać z jego dobrodziejstw. Dla jakiej cery będzie najlepszy? Heksafosforan inozytolu można stosować do każdego typu cery, od suchej, przez normalną, mieszaną, tłustą, trądzikową, wrażliwą, aż do skłonnej do zaczerwienień. To odpowiednia propozycja dla skóry z przebarwieniami i nierównym kolorytem.
Działanie kwasu fitowego a jego stężenie. Jaki produkt wybrać?
W sprzedaży jest wiele różnych kosmetyków z kwasem fitowym. Działanie tego związku w dużej mierze zależy od stężenia w danym kosmetyku, ale i od pozostałych składników.
Ten związek często jest dodawany do kosmetyków w stężeniu nie większym niż 1%, najczęściej w granicach 0,2–0,5%. Wtedy pełni funkcję substancji chelatującej i wiąże jony metali, dlatego stają się one lepiej przyswajalne. Składniki aktywne mogą natomiast łatwiej wnikać w głąb skóry, która korzysta z nich w znacznie większym stopniu.
Jeżeli w kosmetyku znajduje się kwas fitowy w stężeniu nie większym niż 6%, to poprawia on nawilżenie skóry oraz równoważy wydzielanie sebum. Zwiększa się także stopień elastyczności i jędrności skóry. IP6 do 6% wykazuje również działanie przeciwutleniające.
Produkty kosmetyczne zawierające kwas fitynowy w stężeniu od 6 do 10% przeznaczone są dla osób z przebarwieniami oraz nierównym kolorytem skóry. IP6 w tej ilości zapobiega też powstawaniu nowych przebarwień i zmian o charakterze pigmentacyjnym.
Kwas fitowy stosuje się też w stężeniu wyższym niż 10%. Takie produkty delikatnie złuszczają naskórek i doskonale sprawdzą się w pielęgnacji skóry wrażliwej.
Kwas fitowy w kosmetyce stosowany jest w produktach do pielęgnacji włosów, szczególnie farbowanych. Regularne stosowanie kosmetyków z dodatkiem IP6 zapobiega blaknięciu koloru.
Z czym nie łączyć kwasu fitowego?
Wśród substancji aktywnych dodawanych do kosmetyków występują takie, które wzajemnie się wykluczają lub osłabiają działanie. Tak jest również z kwasem fitowym, choć z powodzeniem można go stosować z większością popularnych produktów do pielęgnacji. Należy również pamiętać, aby podczas dobierania kosmetyku, sprawdzić skład wszystkich stosowanych po sobie produktów.
Nie ma zbyt wiele substancji, których nie można używać jednocześnie z kwasem fitowym. Wyjątkiem jest terapia z retinoidami . Przy wysokich stężeniach IP6 dla cery wrażliwej warto ograniczyć stosowanie peelingów złuszczających lub wykonywać je nieco rzadziej.
Przeciwwskazania do stosowania kwasu fitowego
Kosmetyki zawierające kwas fitowy nie są polecane osobom z zaawansowanym trądzikiem lub leczącym go dermatologicznie. Ponadto preparatów z tą substancją nie powinny stosować kobiety w ciąży i w okresie laktacji. IP6 należy unikać przy chorobach o podłożu autoimmunologicznym oraz infekcjach bakteryjnych skóry, a także chorobach wirusowych i infekcjach grzybiczych.
Pielęgnację kwasem fitynowym należy odłożyć, jeśli mamy otwartą ranę lub opryszczkę. Takiej terapii nie sprzyja też świeża opalenizna ani podrażniona skóra. Zastosowanie kwasu fitynowego należy wprowadzić najwcześniej dwa miesiące po wykonanej wcześniej operacji lub zabiegu chirurgicznym.
Profesjonalne zabiegi kosmetyczne kwasem fitowym
Kwas fitowy w dużych stężeniach odpowiednio dobranych do indywidualnych potrzeb stosowany jest obecnie również przez kosmetologów w salonach kosmetycznych. Specjalnie przygotowany preparat nakłada się na skórę twarzy, a następnie zmywa po określonym czasie. Ponadto stosuje się łagodzącą maseczkę oraz krem o działaniu nawilżającym, kojącym i ochronnym.
Dopasowanie stężenia kwasu fitowego oraz wykonanie profesjonalnego zabiegu zapewnia efekty widoczne już po jednym spotkaniu. Aby jednak uzyskać docelowy rezultat, najczęściej konieczne jest przeprowadzenie serii zabiegów, które w zależności od potrzeb wymagają od 4 do 6 powtórzeń. Stosuje się je najczęściej w odstępach od jednego do dwóch tygodni.
- Kazimierska K., Cutaneous lesions induced by Mycobacterium chelonae, „Dermatology Review” / „Przegląd Dermatologiczny”; 110.4: 560–566, data dostępu: 15.01.2024.
- Videra I.F., Moura D.F., Magina S., Mechanisms regulating melano genesis, „Anais Brasileiros de Dermatologia” 2013; 88: 76–83, data dostępu: 15.01.2024.
- Świerczek-Zięba G., Kopera K., Wilczyński S., Samojedny A., Preparaty nawilżające stosowane w pielęgnacji skóry suchej i odwodnionej, Pol. J. Cosmetol. 2013; 16(1): 74–79, data dostępu: 15.01.2024.
- Jurakić Tonćić R., Kezić S., Ljubojević Hadźavdić S., Marinowić B., Clinics in Dermatology: Skin barier and dry skin in the mature patient, Clin. Dermatol. 2018; 36(2): 109–115, data dostępu: 15.01.2024.