Czym jest promieniowanie niebieskie?
Światło niebieskie to część spektrum widzialnego promieniowania elektromagnetycznego, czyli tej części światła, którą widzimy gołym okiem. Mieści się w zakresie długości fal od około 400 do 500 nanometrów. Charakteryzuje się stosunkowo wysoką energią w porównaniu z innymi barwami światła widzialnego – wyższa jest jedynie energia światła fioletowego i ultrafioletowego (UV). Światło niebieskie intensywnie wpływa na stymulację biologiczną. Jego głównym źródłem jest światło słoneczne, a także urządzenia elektroniczne i oświetlenie LED, ekrany telefonów, komputerów, telewizorów oraz różnego rodzaju diody LED.
Ze względu na energię światło niebieskie dociera głęboko do warstw skóry i tam uszkadza komórki. Jego zdolność do przenikania przez skórę i stymulowania wolnych rodników przyspiesza starzenie się skóry oraz przyczynia się do innych problemów dermatologicznych.
Świadomość wpływu światła niebieskiego na zdrowie jest szczególnie ważna teraz, w czasie postępującego rozwoju technologicznego, kiedy coraz dłużej i częściej siedzimy przed ekranami. Światło niebieskie emitowane przez urządzenia elektroniczne, jak: smartfony, tablety, komputery czy telewizory, stało się codzienne. Przeciętny człowiek spędza przed tymi urządzeniami po kilka, a nawet kilkanaście godzin dziennie.
Świadomość zagrożeń i sposobów ochrony przed światłem niebieskim jest dziś bardzo ważna dla zachowania zdrowia. Chronić się można zarówno odpowiednimi kosmetykami, jak i ograniczeniem czasu przed ekranami, szczególnie wieczorem.
Wpływ promieniowania niebieskiego na organizm
Długotrwała ekspozycja na światło niebieskie przynosi zarówno korzyści, jak i skutki uboczne. Pozytywne jest na pewno wsparcie cyklu dobowego. Światło niebieskie odgrywa ważną rolę w regulacji rytmu okołodobowego, co wpływa na produkcję melatoniny i serotoniny. Poprawia nastrój i koncentrację. W kontrolowanych warunkach stosowane jest w terapii problemów skórnych, jak: trądzik, atopowe zapalenie skóry czy łuszczyca. Działa przeciwbakteryjnie i jest stosowane jako uzupełnienie leczenia zmian zapalnych.
Promieniowanie niebieskie z naturalnych i sztucznych źródeł wnika głęboko w skórę. Z powodu wysokiej energii ma zdolność wpływania na jej zdrowie i wygląd, co prowadzi do wielu niekorzystnych skutków, w tym przyspieszenia starzenia.
Jednym z głównych mechanizmów wpływu tego światła na skórę jest stymulacja produkcji wolnych rodników, reaktywnych cząsteczek uszkadzających strukturę komórek skóry. Pod ich wpływem zachodzą procesy zapalne, nie tylko przyspieszające starzenie, ale też prowadzące do uszkodzeń na poziomie genetycznym. To wywołuje tzw. stres oksydacyjny zmieniający strukturę skóry i przyczyniający się do tworzenia drobnych zmarszczek oraz pogorszenia jej jędrności i elastyczności.
Innym skutkiem jest negatywny wpływ na produkcję melatoniny, hormonu odpowiadającego za regulację rytmu dobowego. Ponieważ melatonina ważna w regeneracji komórek, obniżenie jej poziomu pogarsza jakość snu, a to wpływa na kondycję skóry. Brak odpoczynku, a szczególnie głębokiego snu, osłabia regenerację skóry, co z czasem skutkuje matowością i utratą blasku.
Niebieskie światło wpływa również na pigmentację skóry. Z badań wynika, że długotrwała ekspozycja zwiększa ryzyko przebarwień, czyli ciemniejszych fragmentów skóry, co prowadzi do jej nierównomiernego kolorytu. Szczególnie narażone są osoby z tendencją do hiperpigmentacji.
Długotrwały kontakt z promieniowaniem niebieskim może także powodować nadmierną suchość i wrażliwość skóry. Niektóre osoby mogą czuć, że ich skóra staje się bardziej podatna na podrażnienia, szczególnie jeśli wcześniej występowały u nich dolegliwości skórne, takie jak trądzik czy rumień. Często pojawia się zaczerwienienie i nadmierne przesuszenie, co wymaga dodatkowej pielęgnacji.
Wpływ promieniowania niebieskiego światła na skórę zależy od indywidualnych cech, od: typu cery, nawyków, diety i codziennej pielęgnacji. Dlatego ważne jest zapobieganie i ograniczanie negatywnych skutków jego działania.
Mechanizmy ochrony skóry przed promieniowaniem niebieskim
Skoro światło niebieskie jest wszędzie, warto znać skuteczne sposoby zmniejszania jego wpływu na skórę.
Ochrona skóry polega na neutralizacji wolnych rodników. Antyoksydanty, takie jak: witamina C, witamina E, resweratrol oraz zielona herbata, blokują ich działanie. Regularne stosowanie kremów lub serum bogatych w te składniki wzmacnia naturalne mechanizmy obronne skóry i zapobiega jej starzeniu. Naprawcze serum Advanced Night Repair przenika do głębokich warstw skóry, redukuje widoczne oznaki starzenia związane z wpływem czynników środowiskowych charakterystycznych dla współczesnego życia. Cera staje się gładsza, bardziej napięta, młodzieńczo rozświetlona i jednolita.
Kosmetyki z filtrem przeciwsłonecznym to absolutna podstawa ochrony skóry przed promieniowaniem. Warto wybierać kremy z filtrem SPF 30 lub SPF 50, a także zwrócić uwagę na produkty z dodatkowymi filtrami przeciw promieniowaniu HEV, skutecznie blokującymi światło niebieskie. Filtry mineralne: tlenek cynku i dwutlenek tytanu są szczególnie efektywne w odbijaniu promieni. Krem przeciwsłoneczny Round Lab – Birch Juice SPF50+ PA++++ – Krem przeciwsłoneczny oprócz filtrów chemicznych zawiera także składniki pielęgnacyjne, w tym: kwas hialuronowy, sok z brzozy, alantoinę oraz niacynamid.
Ograniczenie czasu spędzanego przed ekranami to dobry krok profilaktyczny. Na rynku są aplikacje oraz nakładki na ekrany filtrujące światło niebieskie emitowane przez urządzenia. Techniki takie jak no screen hour przed snem pozytywnie wpływają na skórę i jakość snu.
Naturalne składniki, jak wyciągi roślinne, są również cennym dodatkiem do ochrony przed negatywnymi skutkami światła niebieskiego. Substancje o właściwościach przeciwutleniających, np. aloes, granat i jagody, poprawiają barierę ochronną skóry oraz wpływają na jej regenerację. Ważne jest odpowiednie nawodnienie organizmu, determinujące sprężystość i elastyczność skóry.
Znaczenie diety bogatej w antyoksydanty
Dieta jest podstawą ochrony organizmu. Produkty bogate w witaminy C, E, beta-karoten oraz flawonoidy wzmacniają naturalne mechanizmy ochronne skóry. Owoce, warzywa, orzechy oraz ryby powinny być regularnie planowane w menu, żeby mogły chronić przed stresem oksydacyjnym.
Warto świadomie zarządzać czasem spędzonym przed ekranami oraz dbać o właściwe ustawienia urządzeń elektronicznych. W nowoczesnym sprzęcie da się włączyć tryb nocny filtrujący światło niebieskie i zmniejszający jego intensywność. Warto również zakładać okulary z powłoką antyrefleksyjną skutecznie ograniczające kontakt oczu ze światłem niebieskim.
Światło niebieskie jest nieodłączne w naszej codzienności. Dzięki świadomej pielęgnacji oraz wdrożeniu nowoczesnych rozwiązań można skutecznie chronić skórę przed jego negatywnym wpływem. Kluczem jest regularne stosowanie kosmetyków z antyoksydantami, filtrami UV oraz wprowadzenie technik ochronnych zmniejszających kontakt z promieniowaniem HEV. Zdrowa skóra to nasza najlepsza ochrona, dlatego trzeba o nią zadbać i ograniczyć wystawianie się na szkodliwe czynniki.
Źródła:
- E. Janosik, S. Marzec, Właściwości światła niebieskiego, Polish Journal for Sustainable Development 2017, nr 2(21), s. 37–46.
- M.E. Żołnierek, E. Gacoń, W. Kotusiewicz, K. Barwinek, J. Kucharski, B. Zapała, J. Świętochowski, Zaburzenia snu u młodych osób spowodowane korzystaniem z urządzeń emitujących światło niebieskie – praca poglądowa, Environmental Medicine / Medycyna Środowiskowa 2023, t. 26, nr 3–4, s. 53–59.
- R. Naskręcki, M. Grzonka, Blue Light Hazard, czyli czy i jak chronić się przed nadmiarem światła niebieskiego, Optyka 2016, t. 3, s. 36–39.
