Niacynamid – co to jest?
Niacynamid to inaczej niacyna. Związek ten jest pochodną witaminy B3 i stanowi połączenie dwóch substancji: kwasu nikotynowego oraz amidu kwasu nikotynowego o korzystnym działaniu na organizm człowieka. Chociaż niacynamid zalicza się do witamin z grupy B, to odmienny jest proces wytwarzania tego związku. Substancja produkowana jest z tryptofanu, czyli jednego z aminokwasów.
Niacynamid nazywany bywa również witaminą PP to skrót od słowa „przeciwpelagryczny”. Określenie to wywodzi się od skutków niedoboru niacyny w organizmie, który prowadzi do występowania pelagry. To stan zapalny skóry, któremu towarzyszy otępienie, biegunka, agresja, ogólne osłabienie, bezsenność, a także problemy z koordynacją ruchów.
Niestety, naturalne zasoby niacynamidu w organizmie są niewielkie, dlatego wskazane jest uzupełnianie ich dietą oraz suplementacją oraz stosowaniem kosmetyków z niacynamidem. To substancja, którą Światowa Organizacja Zdrowia umieściła na liście podstawowych leków.
Jego właściwości i cechy charakterystyczne to przede wszystkim: odporność na działanie wysokiej temperatury i promieniowania UV, dobra rozpuszczalność w wodzie. Niacynamid to bardzo skuteczny antyoksydant, ponieważ jest odporny na procesy utleniania zachodzące w organizmie. Pobudza również koenzymy uczestniczące w procesach energetycznych komórek oraz syntezie składników budujących skórę. Wśród nich znajdują się m.in. cenne ceramidy mające wpływ na funkcjonowanie bariery hydrolipidowej.
Niacynamid – działanie na skórę i zastosowanie w kosmetologii
Niacynamid to związek bardzo dobrze tolerowany przez organizm i skórę, dlatego jest powszechnie stosowany w kosmetologii, zarówno do pielęgnacji cery normalnej, jak i suchej, wrażliwej, naczynkowej, tłustej lub trądzikowej. Uszczelnia warstwę ochronną skóry, zapobiega jej przesuszaniu i chroni przed mikrourazami oraz czynnikami zewnętrznymi.
Powszechnie znane jest regeneracyjne działanie niacynamidu, który wspomaga odbudowę uszkodzeń chemicznych, mechanicznych i wywołanych promieniami UV. Kosmetyki z tym związkiem to produkty zalecane po zabiegach medycyny estetycznej oraz po ingerencji w strukturę skóry.
Właściwości antybakteryjne oraz przeciwzapalne to kolejne zalety tej substancji aktywnej. Działa przeciw zaskórnikom i przeciw trądzikowi, dlatego wspomaga zmniejszenie widoczności porów, a także ograniczenie wydzielania sebum. Znaleźć ją można w kosmetykach punktowych. Witamina PP to silny antyoksydant. Regularne stosowanie produktów z jej zawartością zapobiega powstawaniu uszkodzeń wywołanych stresem oksydacyjnym i rozwojem wolnych rodników.
Niacynamid jest polecany przez kosmetologów i dermatologów osobom, które chcą spłycić zmarszczki oraz ujędrnić i odmłodzić cerę. Bierze on udział w syntezie kwasów nukleinowych i aminokwasów, co wpływa na wytwarzanie elastyny i kolagenu. Często też jest zalecany na przebarwienia, gdyż reguluje funkcjonowanie melanocytów i wspomaga wyrównywanie kolorytu skóry.
Blizny potrądzikowe to kolejny powód, aby zastosować preparaty zawierające niacynamid, ponieważ działa regeneracyjnie, wspomaga wygładzanie cery i zmniejsza widoczność zmian również u osób ze skłonnościami do bliznowca. Stosowanie tej substancji zapewnia twarzy wypoczęty, zdrowy i świeży wygląd. Łagodzi wszelkie podrażnienia, stany zapalne oraz zaczerwienienia i jest idealnym wyborem dla cery wymagającej, w tym atopowej, z łuszczycą lub trądzikiem różowatym.
Jak stosować i jakie wybrać kosmetyki z niacynamidem?
Niacynamid nawet w dużych ilościach i znacznych stężeniach wykazuje bardzo dobrą przyswajalność i jest bezpieczny. Włączając niacynę do codziennej pielęgnacji, warto jednak wziąć pod uwagę kilka kwestii.
Podobnie jak inne substancje ten związek dobrze jest wprowadzać stopniowo, zaczynając od niższych stężeń. W tym celu można wybrać produkty zawierające od 3 do 5% witaminy PP. Gdy cera przyzwyczai się do niacyny, wówczas zalecane jest wprowadzanie wyższego stężenia. Można też zdecydować się na stosowanie niacynamidu co drugi dzień. Powinno się wybrać jeden produkt pielęgnacyjny z witaminą B3 do jednoczesnego stosowania.
Osoby z cerą trądzikową, wrażliwą lub suchą mogą stosować preparaty z niacynamidem zarówno na dzień, jak i na noc. Przy wyjątkowo grubej skórze, skłonnej do łojotoku, z zaawansowanym trądzikiem i przebarwieniami zaleca się stosowanie niacynamidu w stężeniu 10–15%. Związek ten w połączeniu z retinolem wykazuje doskonałe działanie na przebarwienia. Nie należy jednak stosować go z witaminą C ze względu na wysokie pH. Dochodzi wówczas do przekształcenia niacyny w kwas nikotynowy, który może podrażniać skórę.
Niacynamid stanowi jeden ze składników kosmetyków do mycia twarzy, takich jak żele i toniki. W tej formie dodawany jest również do produktów do włosów jako substancja o działaniu regeneracyjnym. Z kolei skoncentrowane i intensywne działanie niacynamidu w czystej postaci można uzyskać, wybierając serum. To dobry wybór pod krem stosowany co dzień. Taka forma pielęgnacji jest idealna po zimie lub po lecie, kiedy skóra potrzebuje intensywnej regeneracji, odżywienia, wzmocnienia i przywrócenia witalności oraz blasku.
Z czym łączyć niacynamid?
Poza wspomnianym retinolem istnieją jeszcze inne składniki, z którymi doskonale współgra niacynamid w codziennej pielęgnacji cery. Jego właściwości i korzystny efekt dla skóry potęgują zastosowanie kwasu hialuronowego o silnych właściwościach nawilżających. Związki te wzajemnie się uzupełniają, dlatego też często znaleźć je można w jednym produkcie.
Decydując się na zastosowanie niacynamidu do codziennej pielęgnacji, warto wybrać kosmetyki, które w składzie będą zawierały też cynk. Pierwiastek ten wykazuje działanie przeciwbakteryjne i przeciwzapalne. W efekcie prowadzi do zmniejszenia wydzielania sebum i ograniczenia przetłuszczania się cery. Cynk szczególnie polecany jest osobom, które borykają się z wypryskami. Stosowany regularnie z niacynamidem poprawia kondycję cery i ogranicza pojawianie się nowych zmian. To połączenie, które cenią sobie osoby z tłustą i trądzikową cerą.
Kosmetyki z niacynamidem przeznaczone są też dla osób z cerą odwodnioną i suchą, podatną na zaczerwienienia, swędzenie i pieczenie. Normalizują procesy zachodzące w skórze i przywracają jej równowagę niezależnie od typu.
Sprawdź także: https://www.laroche-posay.pl/article/jak-stosowac-niacynamid-i-jakie-sa-tego-efekty
Źródła
- B. Zegarska et al. Dermocosmetics in dermatological practice. Recommendations of the Polish Dermatological Society. cz. 1, „Dermatology Review” / „Przegląd Dermatologiczny” 2023; 110.2:. 121–132.
- W. Pałasiewicz, P.K. Tuszyński, Witaminy i składniki mineralne. Repetytorium Farmaceutyczne, Wydawnictwo Farmaceutyczne, Kraków 2021.
- M. Zasada, Substancje biologicznie czynne stosowane w rozjaśnianiu hiperpigmentacji skóry, „Kosmetologia Estetyczna” 2016; 5.